Kur’an insanı düşünmeye, tefekkür etmeye, öğüt almaya davet eder. Allah (cc) buyuruyor:
“Andolsun biz, Kur’an’ı düşünüp öğüt almak için kolaylaştırdık. Var mı düşünüp öğüt alan?” (Kamer,54/22)
“Onlar ayaktayken, otururken ve yanları üzerine yatarken Allah'ı anarlar. Göklerin ve yerin yaratılışı üzerinde düşünürler. "Rabbimiz! Bunu boş yere yaratmadın, seni eksikliklerden uzak tutarız. Bizi ateş azabından koru" derler.” (Al-i İmran,3/191)
“Hâla Kur'an üzerinde gereği gibi düşünmeyecekler mi?” (Nisa,4/82)
“Onlar Kur'an'ı düşünmüyorlar mı? Yoksa kalplerin üzerinde kilitleri mi var?” (Muhammed,47/24)
“Bu bir mübarek kitaptır ki onu sana, insanlar âyetleri üzerinde iyice düşünsünler, akıl iz‘an sahipleri ondan dersler, öğütler alsınlar diye indirdik.” (Sad, 38/29)
Kur’an’ı lafzı ile okuyoruz, manasıyla da aklederek okumalıyız. Kur’an’a yüklenen anlamlar onu doğru anlamaya ve yaşamaya engel olmaktadır. Kur’an’ın kitab olarak maddi varlığına gösterilen saygı ve hürmet muhtevasına gösterilmediğinden müslümanları kitabına karşı yabancılaştırmıştır.
Kur’an’a şekli olarak gösterdiğimiz bu aşırı hürmet anlayışını asıl mecrasına taşıyarak hayatımızı doğru yönlendirmek, yanlışlardan korunmak için; yüce kitabımızı anlamaya çalışarak okumalı hayatımızın her alanında Kur’an’ın tesirini hissetmeliyiz. Kur’an’ı öyle okumalıyız ki, öğrencinin eline aldığı fosforlu kalemle ders kitaplarının altını çizdiği gibi her sayfasını satır satır çizerek adeta sayfalarını yıpratarak okumalıyız. Yıpranan Kur’an sayfaları şikayetçi olmaz ama tozlanan, sayfaları açılmayan Kur’an sahibinden şikayetçi olur. Mushaf’a gösterdiğimiz hürmeti; Kur'an'ın anlam, ahkâm ve ahlâkı ile buluşturmalıyız. Böyle yapmazsak “Peygamber, "Ey Rabbim! Kavmim şu Kur'an'ı terkedilmiş bir şey haline getirdi" (Furkan 25/30) diye rabbimize şikayetçi olduğu kişilerden oluruz.
Gazali Kur'an okumuş olmak için üç şeyin iş birliği halinde olması lazımdır diyor; bu üç şey ağız, akıl ve kalptir. Ona göre ağzın görevi ağır ağır ve doğru olarak harfleri çıkarmak, aklın görevi manayı düşünüp anlamak, kalbinki ise bu manalardan gereken dersleri ve tesirleri almaktır.
YORUMLAR