İnsanların canları hem uyanıklık hem de uyku halinde Allah’ın elindedir

Rabbimiz buyuruyor:

“Allah, (ölen) insanların ruhlarını öldüklerinde, ölmeyenlerinkini de uykularında alır. Ölümüne hükmettiklerinin ruhlarını tutar, diğerlerini belli bir süreye (ömürlerinin sonuna) kadar bırakır. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.” (Zümer 39/42)

İnsanı öteki varlıklardan ayıran en temel özelliği ruh sahibi bir varlık oluşudur. Allah Teâlâ’nın insanı öldürmesi, ruhun bedenle ilişkisini kesmesidir. Âyette de işaret buyurulduğu gibi ruhun başta gelen niteliği can ve şuur kaynağı olmasıdır. Ölüm olayında Allah ruhu bedenden tamamen ayırdığından beden hem candan hem de şuurdan yoksun hale gelmekte, uyku denilen psiko-fizyolojik olayda ise can bedende kalmakla birlikte geçici bir duyum ve bilinç kaybı yaşanmaktadır. Bu kayıp bir bakıma ruhun bedeni kısmen terk etmesi anlamına geldiği için âyette uyku ölüme benzetilmiştir. Ölüm hükmü verilmemiş olanların uykularında alınan nefisleri takdir edilmiş bir süreye kadar, ölecekleri zamana kadar salıverir. Yani bütün insanların canları hem uyanıklık hem de uyku halinde O’nun elindedir.

İnsana takdir edilen ömür süresi bittiğinde Allah (cc)’un ruhların alınmasına memur kıldığı ölüm meleği ruhları alarak ölüm hadisesini gerçekleştirir. “De ki: Üzerinize vekil edilen ölüm meleği, canınızı alır, sonra Rabbinize döndürülürsünüz.” (Secde, 32/ 11) buyurulmuş, En’am Suresi’nde de: “Sonunda birinize ölüm geldiği zaman onu gönderdiğimiz melekler vefat ettirirler. Onlar vazifelerinde kusur etmezler. Sonra insanlar hak olan mevlâlarına döndürülürler.” (En’am, 6/61-62) buyurulmuştur.

Unutmayalım ki ölüm bir yok oluş değil yeni bir hayatın, ebedi hayatın başlangıcıdır. Dünya hayatında yaptığı amellerine göre hesap gününde muhakeme edilecek neticesinde ya cennet nimetlerine kavuşacak ya da cehennem azabı ile azap olunacaktır. Rabbimizin azabı ile karşılaşan kâfirler hayata tekrar döndürülmeyi isteyeceklerdir. Bu istek boşa çıkınca da ölümü bir kurtuluş yolu olarak görerek tekrar ölerek yok olmayı isteyeceklerdir.

Hz. Ali’ye nisbet edilen şu söz çok dikkat çekicidir:

“Eğer biz öldüğümüz zaman bırakılmış olsaydık, ölüm her canlının rahatı olurdu. 

Fakat bizler öldüğümüz zaman tekrar diriltileceğiz de ondan sonra her şeyden sorguya çekileceğiz.”

Ölüm meleği gelmeden büyük hesap gününe hazır olacak ameller yapmak temennisi ile…