“İnsan yeter ki iyilik arasın , onda kötü bir şey kalmaz. "
Hz.Mevlânâ
İhsan, arapça bir kelimedir.
Türkçe karşılığı ise;
* iyilik ve lütufta bulunmak,
* bir işi en güzel şekilde yapmaktır.
Bu yıl, Vuslatının 747. Yıl dönümünde Hz. Mevlâna' yı
anma törenleri, ihsan teması üzerinde durularak hazırlanmıştır.
İhsan da bulunmanın, iki yönü vardır.
1. si, Yüce Yaratıcıya nisbet edilen dir.
* Yüce Allah'ın kusursuz yaratıcılığı , sonsuz lütuf , ikrâm ve cömertliğini ifade eder.
Ve Hz. Mevlâna der ki ;
" Lütfun, bir solukcağız hangi zerreye ulaştı da;
O zerre, binlerce güneşten daha iyi bir hale gelmedi ? "
İlâhi İradenin lütfu ve cömertliği ile tüm yaratılmışlar bu alemde varlığını sürdürür iken , İnsanın akleden, düşünen ve sorumluluk taşıyan bir olgunlukta yaratılmış olması;
Yüce Allah'ın , sonsuz Güç ve Kudreti 'nin tezâhürüdür.
Bunun içindir ki; ihsanın kula
(insana) nisbet eden 2. bir yönü vardır.
* Allah'a ihlâsla kulluk etmek.
*Gerçek ve doğru bilgiye ulaşmak.
*Yaratılmış tüm canlılara, iyilikte bulunmak.
* Üzerine aldığı sorumlulukları ve işini en güzel şekilde yapması,
İhsan sahibi insan , deyiminde tanımlanır.
İnsan, her soluğunda eski yaşamından vazgeçmekte; yeni bir yaratılışa, varoluşa adım atmaktadır.
Her an'ı yeni bir an; her sabah'ı yeni bir sabah dır.
Bütün söz, davranış, kavrayış ve düşüncelerinde; her an Allah'ın huzurunda olma bilinciyle yaşar, insan. Bu biliçtir ki; İnsanın, her an tekâmülünü gerçekleştirmesine ve onu bir ileri boyuta taşınmasına yardım eder.
İhsan sahibi birey, Allah'ın huzurunda olduğunu, O 'nu gönül nuruyla görüyormuş gibi tasavvur ederek, kulluk görevini yerine getirir. Zamanın kendisine yüklediği sorumluluklar, zorunlu ve uyulması gereken kurallar vardır.
Bilmek ve anlamak görevidir.
Kendi gücünü, yeteneklerini ve hangi işi en güzel şekilde yapabileceğini bilmek zorundadır.
Bu bilgiyle yaşadığı toplum içerisinde, kendisine bir konum belirleyebilecek, günün ve işin şartlarına daha uyumlu olabilecektir. İnsanın, kendisini gerçekleştirmesi ve iyiliklerde bulunabilmesi için; ilk iyiliği kendisine yapıp, öncelikle kendisini bilmesi gerekir.
Bu anlamda, Hz Mevlânâ der ki;
" Bilginin iki kanadı vardır, şüphenin bir kanadı.
Zan kusurludur, zanna düşmek sonu gelmez bir uçuştur. "
( Mesnevi 'den.)
Gerçek bilgi ve bilime dayanmayan her iş, söz ve davranış; İnsanı iyilik ve doğruluktan şaşırtıp, kötülüğe ve bataklığa iter.
İyilik arayan, bekleyen insan; öncelikle merhamet , adalet ve sağduyu ile bilimin ışığında işlerini yürütmelidir.
Yüce Allah'ın kainatı ve tabiatı kusursuzca yaratıp; gene kusursuzca Şefkât ve Sevgi ile yarattığı insanın faydasına vermesinde ki mânâyı anlamadan;
* İnsan haklarına,
* Hayvan haklarına,
*Ağaca, bitkiye, toprağa, taşa, denize, dağa, suya ve tüm yaratılmışlara saygısı olmayan ve bunlara zarar verenler, ihsan sahibi olamazlar.
İhsan sahibi olabilmek için; hakikat bilgisine erişmek lâzım.
Hz. Mevlâna, başka bir beyitte anlayış ve kavrayışa işaret eder ve der ki;
"İster bilgin olsun, ister bilgisiz, ister bayağı; herkes kahrı lütuftan ayırt etmeyi bilir.
Fakat; kahır da gizlenmiş lütfu,
ya da lütfun gönlüne girmiş kahrı az kişi bilir , anlar...
Meğer ki, gönlünde can mehengi bulunan , biri ola..."
2020 Yılının son ayında , Hz. Mevlâna 'nın Vuslata erdiği günlere yürürken , belki de kahır gibi algıladığımız bir zamandan geçiyoruz !... Bu yıl başka bir yıl, bu zaman başka bir zaman... Her birimiz kamışlıktan kopmuş, ney gibi , ayrılıklardan yana şikâyet etmedeyiz.. O 'nun öğütleri ışığında zamanı ve olaylarını, yeniden değerlendirmek durumundayız.
Gönüllerde yaşamaya devam eden O arif kişinin, ifadesinde bulduğu anlamla; "umutsuzluk diyârına gitmeden ",
KAHRIN İÇERİSİNDE Kİ, LÜTFU aramak ve sabırlı olmak,
en doğru davranış olacaktır.
Dürüstlük, doğruluk ve tüm iyilikler yoldaşınız; karanlık zamanlarınız, umut ışığı ile aydınlık olsun...
Saygılarımla...
Kaynak :
Mesnevi
Rubailer
Hz. Mevlâna
Abdülbâki Gölpınarlı ve Şefik Can tercümeleri.
YORUMLAR